Sugeng Rawuh

Home Refinance Loanpamartajawa ayo-ayo samya udhu "wiji" klungsu, dhudhah-dhudhah budaya jawa, jajag-jajag kedhunge basa, pawitan suku jaja ateken janggut, pawadan sregep tinon lan takon, cukla-cukli mbremana sandhi, pancadan sumarah manembah mring kersane Hyang Widhi Wasesa. dimen lestari jiwa jawi wani anjawani anjarwani...

Readmore

Sugeng Rawuh Sanggar Sastra Jawa, Ketoprak, Wayang, Pranatacara, paes lan tari, Yudhistira 5, Banguntapan, Bantul, Ngayogyakarta....

Readmore

Urip Sejati, Sejati Urip Urip iku rasa, rasa iku urip, urip tanpa rasa iku reca. wira wiri ora rumangsa wirang karana wus ilang rasane den samudana ora krasa, direrepa ora rumangsa, disendhu ora digugu, dipenggak nyangkal tenggak, digatra sansaya ndadra Atine tan tanggap, esmune sepi ing sasmita, meguguk mangutha waton, mbondhan tanpa ratu watake pekok tan kena ginepok alok, sikepe mbedhug boten kinukup ing gludhug

Readmore

Selasa, 21 April 2009


Dursasana kapralaya


Isih ngocap rasani satriya Kurawa, beda maneh menawa ngandha Raden Dursasana, Satriya Banjarjunut, adhi cer Duryudana kangmase Durmogati, putra Destarata lan Dewi Gendari Suta.

Menawa Durmagati pawakane lemu semu ndhagel, prigel ngolah tembung luwih-luwih menawa nyecenges Sengkuni. Durmogati awake pendeng, uteke rada penceng, gulune mblesek raine ndangak, swarane bindheng, dene Dursasana gagah gedhe dhuwur, brengose sakepel, wok simbar jaja, swarane banter, sora guyune merga sajak kamban cangkeme.

Raden Dursasana duwe sisihan aran Dewi Saltani, lan peputra siji Raden Dursala, sing sektine ngluwihi ramane. Emane Raden Dursala tiwas dening Raden Gatutkaca sadurunge perang brubuh Baratayuda bedhah.

Dursasana utawa Duhsasana (Sansekerta: Duśśāsana), dhapukan Kurawa kang kadunungan sipat adigang adigung adiguna, seneng umuk angedhapruk sundhul ngawiyat, ngilani dayane liyan lan sok murang tata nggonjak saresmi dolanan wanita. Karemane ngombe banyu gendheng, vodka, whyski-cola, elek-eleke anggur cap orang tua kepara menawa ora ana liyane lapen ya kolu. Sumbare kaya mutung-mutungna wesi gligen, dhasare sinisihan bandha turah donya, sugih brahewu, karepe nyawa wae pengin dituku.

Patine Raden Dursasana ing perang Baratayuda, banget nrenyuhake, beda adoh kalayan lelakone kang brasak nyempal tunggak. Sawise lerepe Lesmana Mandrakumara putra Duryudana, sabanjure Dursasana sinengkaake ngaluhur ginadhang nggateake Duryudana ngembani Ngastinadiraja. Dursasana dieman ora oleh maju ayuda, malah Duryudana mapanake Dursasana ing dhampar kaprajan, sinambi ngamping-ampingi njaga Banowati sisihane Duryudana.

Nanging Banowati ora jenjem rasane lan ora tentrem atine, apa maneh ngerti menawa Dursasana watake brangasan, nggonjak cluthak marang sa sapaa wanita. Banowati banjur ngobong atine Dursasana kanthi telahan satriya jiirih wedi getih, Dursasana genten misuhi Banowati minangka mata pitane Pandhawa lan wis tumindak lelemeran slingkuh kalayan Arjuna, buktine Banowati luwih sedhih kelangan patine Abimanyu tinimbang kelangan patine Lesmana, putrane dhewe.

Dursasana saya suwe saya kebrongot atine amerga dicecamah dening Banowati. Kocapa kacarita Dursasana sigra cancut taiwanda sikep maju ngayuda, nggoleki mungsuh pilih tandhing Raden Bima Sena. Ganepe carita Raden Dursasana kalindhih ing yuda, matemah banjur keplayu nggenjrit ndhelik sidheman nyemplung Kali Cing Cing Goling. Bima Sena sedya nyemplung kali Cing-Cing Goling nututi Dursasana, nanging Kresna ngelingake Sena menawa kali Cing- Cing Goling wis di pasangi wirid donga sepata japa mantra ala dening Durna, menawa Pendhawa nyemplung kali Cing-Cing Goling mesthi bakal tumpes kalindhih yudane.

Watak licik Dursasana katon ing crita iki, saben-saben kalah perang kalayan Bima Sena, Dursasana nuli nyemplung kali Cing-Cing Goling, mesthi wae Bima Sena ora wani nututi nyemplung kali wedi kena walat sengker sing dipasang Durna. Ambal-ambalan Dursasana nyemplung kali Cing Cing Goling ngguwang rasa wirang sing penting slamet bisa ngulur nyawa, noya nayu baskara titi mangsa wus tumeka titiwancine sukmane Tarka lan Sarka mbales lara wirang. Tarka lan sarka iku tukang satang paru gethek kali Cing-Cing Goling sing diperjaya Dursasana kango tumbal kurawa. Tarka lan Sarka kaidinan sing murbeng gesang kanggo males lara wirang, utang pati ijol pati, nalika Dursasana diuyak Bima lan arep nyemplung kali Cing-Cing Goling Tarka lan Sarka njegal sikile Dursasana matemah nggeblak dhawah kantaka ing bantala, wurung nyemplung kali. Ing kalodhangan kuwi Bima age-age njambak rambute Dursasana diseret ngedohi kali Cing Cing Goling, banjur didugang, didhupak, dibanting, dicengkiwing, dibuwang persis kaya kesenengane Dursasana nalika nganiaya mungsuhe.

Mirsani adhine kaaniaya dening Bima, Duryudana ora mentala, prasasat tega larane ora tega patine, mula Duryudana ngerih-erih angarih Bima supaya ngeculake Dursasana lan gawe prajanjen menawa Baratayuda dipunggel dina iku uga, sabanjure bakal mbalekake Ngastina lan Indraprasta.

Bima bingung, ewuh aya ing pambudi, nanging Kresna ngelingake supaya Bima aja lena, kaya ngapa kejeme Kurawa duk ing uni, kepara wis wola-wali goroh lan ngapusi, tanpa ngeculake Dursasana, Pendhawa mesthi menang. Bima banjur bangkit kanepsone, Dursasana gya kacandhak, tangane Dursasana dipotheng-potheng, ditugel nganti ucul saka ugel-ugel, ditendhang nganti adoh tiba tebane. Bima Sena sajak ngetok kanepsone, Dursasana sing wis buntung, awake banjur disebit-sebit, getihe diombe nganti tatas telas.

Ing prastawa kuwi dumadakan Dewi Wara Durpadi marak ing tengahing ayuda, gya nyedhaki Bima sing isih gudras ludira. Durpadi nate nadar menawa bakal ngombe getihe Dursasana karana ing lelakon duk ing uni Dursasana wani nggonjak Wara Durpadi. Ngerti menawa getihe wis entek, Bima Sena banjur meres brengos lan jenggote sing isih teles gupak rahe Dursasana banjur diusapake ing rikmane Dewi Durpadi.

Sawise Kurawa tumpes kelor, Ngastina banjur di jeki dening Pandhawa., mesthi wae kasatriyan Banjarjunut bakal ganti critane.

-Tancep kayon-
KJG-

Minggu, 19 April 2009


Caleg Durmogati


Umyeg bab Pemilu Legislatif (pileg) 2009 ing nagri Susuh angin, tumeka tataran wektu iki pancen isih dadi kembang lambe. Luwih-luwih ing giaran tipi lan radio, kepara malah njuwarehi, esuk, awan, sore bengi ora ana pedhote para cangkem-cangkem ngompleh ngonceki bab pemilu legislatif. Semono uga ing pasrawungan lan patembayatan, akeh kang keplok -keplok melu alok adol tombok gawe ulasan pulas-pulas memba wong winasis ing babagan politik.
Kocapa kacarita padha crita seje papane, para caleg kang wurung akeh sing keduwung, limbung lan bingung, ilang nalar weninge matemah ana sing sangklir pikire lan dadi kenthir uteke, ana uga sing tega nglalu munthes lelakon urip.

Miturut panemuku, pemliu legislatif 2009 ing nagri Susuh angin iki pancen ngeda-edabi. Wragat kanggo "nuku" demokrasi iki ora baen-baen, nganti trilyunan, emane hasile ora setimbang kaliyan beya lan wragat kang akeh mau. Tatacara kanggo ninting lan nanting wakil rakyat sing digawe KPU durung jumbuh kaliyan gegayuhan utawa pepinginan kanggo nukulake anggota dewan sing peng-pengan lan sinengguh ampuh.

Geneya kasunyatane para caleg kang kepilih mau isih akeh sing kedunungan sipat denawa, adoh saka sipat sinatriya. Paling banter memper satriya kurawa, watake wira-wiri ora wirang tan gugup sinengguh ing gludhug. Kurang luwih watak wantune para anggota dewan kira-kira kaya sipate Raden Durmogati kang mangkene = kurawa brandhal cedhal, kementhus clingus, cablaka, cebol, perot, peot, pincang, peyang, penjol, mlincur wani ngawur, rumangsa bisa, ora bisa rumangsa, wani salah wegah seleh, mlubut kendel luput, ming kadangkala tanggungjawab nek cetha sembulehe utawa gedhe dhuwite, nyolongan, ngapusi lan sok dhemenan, boros, ngowos, ndobos tanpa wos, uripe tansah asuka-suka parikena, dhahar kembul bujana andrawina karemane iwak sona. mburu wareg mentah mateng mlebu weteng ora eling barang peteng utawa hasile ngglibeng. Kanggo nggayuh kekarepane ora wigih ancik-ancik ndhase kanca, guyune lakak-lakak nyangkal tenggak, kekarepane angel dipenggak..
Bendung Kahyangan dan Komunitas Seni Kampoeng Budaya Pendoworejo

Menapak hari Rabu terakhir Kelender Tahun Jawa, 24 Sapar 1940 Tahun Ehe Windu, watak wungu, pranoto mangsa kasanga, pangarasan lakuning srengenge, pancasuda lebu katiup angin, dina pare, Rabu Kliwon 24 Safar 14265 H atau kalender internasional 14 Maret 2007, atas prakarsa Komunitas Seni Kampoeng Budaya Pendoworejo menggelar upacara tradisi “Saparan Rabu Pungkasan”. Masyarakat 17 Dusun di lingkup wilayah Desa Pendoworejo, Kecamatan Girimulyo, Kabupaten Kulon Progo, berduyun menuju satu titik pusat acara yakni Bendung Kahyangan. Bukan tanpa alasan jika Bendung Kahyangan dipilih sebagai tempat ritual kenduri rabu Pungkasan, menurut Lurah Desa Pendoworejo R. Landung Wiyono, hulu Sungai Kahyangan merupakan tempuran dua sungai yang airnya secara turun temurun memberi kehdupan bagi masyarakat, yang digunakan untuk irigasi pertanian, ternak maupun mencukupi kebutuhan sehari-hari.

Upacara ritual dimulai dari Sanggar Budaya “Bodronoyo” dengan arak-arakan tumpeng yang melambangkan rasa syukur yang bergunung-gunung, serta beberapa sesaji lain yang dikemas dalam wadah “tenong” bambu, yang masing-masing sarat makna dan filiosofi. Perjalanan menuju Bendung Kahyangan yang berjarak 3 km ditempuh dengan jalan kaki melintasi perkampungan, tak ayal penduduk dan anak-anak antusias menyambut berjajar di sepanjang jalan menuju arena upacara. Kirab dan arak-arakan ini menjadi menarik karena di ikuti oleh berbagai atraksi seni dari performing art sejumlah Mahasiswa ISI Yogyakarta, Gejok Lesung, Taman Budaya Yogyakarta (TBY) TeMBI, Komunitas Seni Kampoeng Budaya, Kelompok Jathilan (Kuda Lumping) Turangga Muda, Komunitas Vespa, serta iring-iringan masyarakat penggembira yang secara keseluruhan membentuk formasi barisan sepanjang 1 km lebih.

Sesampai di Bendung Kahyangan, kenduri pun dimulai dengan terlebih dahulu diadakan upacara-upacara tradisi dan doa yang dipimpin oleh penetua (sesepuh) Desa Pendoworejo, Kyai Marto Rejo. Sementara itu, Ki Sri Moelyonoi, S.Sos. selaku Ketua Panitia dalam laporannya menyebutkan bahwa Upacara Rabu Pangkasan di Bendung Kahyangan ini merupakan agenda rutin yang secara turun temurun puluhan tahun dilakukan. “pada perkembangannya hari ini acara mempunyai tiga sasaran yakni, melestarikan dan memelihara sikap kebersamaan, kerukunan serta kearifan lokal masyarakat, mengangkat potensi seni dan budaya, serta menghidupkan geliat Desa Pendoworejo sebagai Kampoeng Budaya atau desa wisata dengan memberikan fasilitas back ground laboratoriuum alam yang asri” kata Sri Mulyono dalam laporannya.

Berkaitan dengan upacara Rabu Pungkasan Tahun 2007 ini Sri Mulyono yang juga seorang dalang itu mengungkapkan beberapa agenda penyerta lain yakni : Lomba Lukis Anak TK-SD se Kabupaten Kulon Progo, dengan tema Lingkungan Hidup dan Tradisi dikuti oleh 50 anak terseleksi, Festival Jathilan yang dikuti oleh 6 group, Atraksi Kolaborasi pelukis 4 penjuru angina 5 pancer yang di motori oleh pelukis Godod Sutejo dan didukung puluhan pelukis dari 4 arah angin, yakni Purworejo –Temanggung (barat), Ambarawa-Salatiga (utara), Banyuwangi-Solo (timur), Bantul-Cilacap (selatan), dan Pendoworejo, Kulon Progo sebagai pancernya. (pusat.red). “Yang membanggakan secar keselurruhan upacara tradisi ini dilakukan dengan dana swadaya murni dari masyarakat, tidak sepeserpun mendapat bantuan dari puhak manapun, baik swasta maupun pemerintah, inilah modal mendasar yang harus terus dipelihara sehingga ke depan dengan dukungan dan keterlibatan semua pihak maka diharapkan acara dapat terselenggara semakin meriah” ungkap Sri Moelyono menutup laporannya.

Upacara adat tradisi unik ini, dihadiri oleh Bupati Kulon Progo H. Toyo S Dipo, Ketua DPRD Kulon Progo Drs. Kasdiyono, Kepala Dinas Pariwisata, serta perangkat struktural pemerintah lainnya. Dalam sambutannya Toyo S Dipo menyampaikan rasa bangganya atas upaya-upaya konkrit dari masyarakat untuk mejaga tradisi dan mengembangkan budaya seperti yang berlangsuung di Pendoworejo ini. Toyo juga tidak bisa menyembunyikan rasa kekagumannya melihat suasana keakraban masyarakat serta potensi Bendung Kahyangan yang begitu indah manawan. “Dalam masa jabatan saya ke dua ini, saya begitu menyesal mengapa saya terlambat mengetahui keberadaan dan potensi Bendung Kahyangan, oleh karena itu saya mendukung sepenuhnya semua kegiatan Kampoeng Budaya Pendoworejo dan segala sesuatunya perlu dikaji dan dikoordinasikan dengan pihak-pihak terkait, agar menjadi semakin tertata” ujar Bupati Kulon Progo.

Menandai kegiatan Kampoeng Budaya, pada kesempatan itu Bupati Kulon Progo melepas burung merpati putih sebagai simbul ketulusan, kebebasan dan kedamaian. Kenduri Saparan Rabu Pungkasan, diakhiri dengan dhahar kembul (makan bersama) makanan “tenongan” sesaji berupa nasi gurih, ingkung ayam, aneka buah-buahan, dhawet, yang dsajikan oleh masyarakat, tampak Bupati beserta rombogan begitu menikmati santapan serta suasana alam Bendung Kahyangan yang segar. Menutup rangkaian saparan ini pada malam harinya digelar pentas Wayang Kulit semalam suntuk di Sanggar Seni Bodronoyo, oleh among siswa Habiranda Kraton Ngayogyakarta, sekaligus dibagikan hadiah serta tropi berbagai lomba yang diselenggarakan.

KJG-